fırtına harekâtı ne demek?

Fırtına Harekâtı (Operacija Oluja) Hırvatistan ordusunun, Atıf Dudakoviç komutasındaki Bosna-Hersek 5. kolordusu ve NATO ile işbirliği içinde, Hırvatistan'ın Krajina bölgesi Sırplarına karşı 4 Ağustos 1995'te giriştiği askerî harekât. Çok kısa bir süre devam eden harekât sonucu 250.000 kadar Krajina Sırpı yerinden edildi. Hırvatlar bu olayı her yıl 5 Ağustos tarihinde kurtuluş savaşının zaferi olarak kutluyor. Sırbistan hükümeti ve etnik Sırplar ise Krajina Sırp Cumhuriyeti'nin ortadan kaldırılmasını 1941-1945'teki Sırp zulmüne benzetiyor.

Harekâtın önemli bir özelliği, planlamasından uygulanışına ve verilen koşulsuz diplomatik desteğe kadar Amerika Birleşik Devletleri damgası taşımasıydı. Katılan Hırvat birlikleri MPRI adlı bir Amerikan şirketi tarafından eğitilmişlerdi. Daha önemlisi, Hırvat birlikleri kara harekâtına başlar başlamaz, NATO uçakları Sırp hava savunma bataryalarını, radar sistemlerini ve iç haberleşme mekanizmalarını hedef alarak etkisiz hale getirdiler. O noktadan sonra Krajina Sırp ordusu kısa sürede dağıldı ve harekât savunmasız Sırp sivillere karşı bir etnik temizliğe dönüştü.

5 Ağustos günü Atıf Dudakoviç'in 5. kolordusu da savaşa dahil oldu ve Krajina Sırp ordusuna arkadan saldırarak, Hırvat birlikleriyle birleşti.¹ Sırp nüfusunun neredeyse tamamı o gün içinde Bosna’ya doğru harekete geçmek zorunda kaldı. 6 Ağustos’ta Hırvat-Boşnak birleşik güçleri Sırp kontrolündeki kasaba ve köyleri teker teker, ciddi bir direnişle karşılaşmadan ele geçirdiler. 7 Ağustos'ta son Sırp direnişi de kırıldı ve Hırvat-Boşnak birleşik güçleri bu kez de Fikret Abdiç’in Müslüman özerklikçi güçlerine saldırarak Batı Bosna Cumhuriyeti'ni işgal ettiler. Hırvatistan başkanı Franjo Tuđman, Knin’e muzaffer bir komutan gibi girerek harekâtı noktaladı.

Fırtına Harekâtı 4-8 Ağustos 1995 tarihleri arasında gerçekleşmiş, Sırpların 400 yıldır yaşadıkları Knin Krajinası topraklarının en büyük kısmı, harekâtın ilk dört gününde istila edilmişti. Hırvat güçlerinin istilasına uğrayan topraklardan uzaklaşmak zorunda kalan Sırpların bir kısmı Sırbistan, Kosova ve Metohiya'ya, diğer bir kısmı ise Banja Luka’ya yerleşti.